สัมมนาประจำปี 2552 รัฐชาติ-พรมแดน : ความขัดแย้งและข้อยุติบนเส้นทางสันติภาพอาเซียน
งานสัมมนาวิชาการ-Seminar
รัฐชาติ – พรมแดน: ความขัดแย้งและข้อยุติ บนเส้นทางสันติภาพอาเซียน
Nation-states and Their Borders: Conflicts and Resolutions
ศุกร์ 27 พฤศจิกายน 2552 Fr. 27 November 2009
ณ หอประชุมใหญ่ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร ตลิ่งชัน กรุงเทพ
Princess Sirindhorn Anthropology Center, Bangkok
กำหนดการสัมมนาวิชาการ
08.00 – 09.00 ลงทะเบียน
09.00 – 09.15 เปิดการสัมมนาโดย พล.ต.อ.เภา สารสิน ประธานกรรมการมูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย
09.15 – 10.00 ปาฐกถา โดย ดร.สุรินทร์ พิศสุวรรณ เลขาธิการอาเซียน
10.00 – 10.30 พักรับประทานอาหารว่าง
10.30 – 12.30 อภิปราย “รัฐชาติ – พรมแดน: ความขัดแย้งและข้อยุติ บนเส้นทางสันติภาพอาเซียน”
โดย รศ.ดร.สุรชาติ บำรุงสุข
ดร.ยุกติ มุกดาวิจิตร
คุณสุภลักษณ์ กาญจนขุนดี
ดร.ศรีประภา เพชรมีศรี ดำเนินรายการ
12.30 – 13.30 พักรับประทานอาหารกลางวัน
13.30 – 16.00 แบ่งห้องสัมมนา
ห้องที่ 1 สำรวจชายแดนไทยกับเพื่อนบ้าน Asean อุษาคเนย์
โดย อ.สมฤทธิ์ ลือชัย
ผศ.ดร.ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์
อ.อัครพงษ์ ค่ำคูณ
รศ.ฉลอง สุนทราวาณิชย์
รศ.อุบลรัตน์ ศิริยุวศักดิ์ ดำเนินรายการ
ห้องที่ 2 ศึกษาเปรียบเทียบปัญหา / ทางออกพรมแดน
อินโด / มาเลเซีย อ.สิทธา เลิศไพบูลย์ศิริ
สิงคโปร์ / มาเลเซีย ดร.พวงทอง ภวัครพันธุ์
ไทย / กัมพูชา ดร.ชาญวิทย์ เกษตรศิริ
ฝรั่งเศส / เยอรมนี ดร.มรกต เจวจินดา ไมยเออร์
ดำเนินรายการ ดร.วีระ สมบูรณ์
ห้องที่ 3 เสนอรายงานของนักวิชาการรุ่นใหม่
– ความขัดแย้งไทยลาวบ้านร่มเกล้าในทัศนะหนังสือพิมพ์ลาว
โดย คุณวิศวมาศ ปาละสาร
– การผลิตความหมาย “พื้นที่ประเทศไทย” ในยุคพัฒนา (2500 – 2509)
โดย คุณภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์
– อาณาเขตทางทะเล
โดย อ.กวีพล สว่างแผ้ว
– นักวิชาการรุ่นใหม่ ชาวกัมพูชา
อ.ทรงยศ แววหงษ์ ดำเนินรายการ
16.00 – 16.30 ปัจฉิมกถา โดย อ.วีระ ธีรภัทรานนท์ *
16.30 – 17.30 งานเลี้ยงรับรอง
ª ฟังการขับร้องเพลงประสานเสียง เพื่อนบ้านของเราในอุษาคเนย์ / อาเซียน
ª ชมงิ้วธรรมศาสตร์จูเนียร์ สมานฉันท์เพื่อนบ้านอาเซียน
ª อภินันทนาการหนังสือประจำปี
พิธีกร อ.สมฤทธิ์ ลือชัย
จัดโดย มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, มูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย, บริษัทโตโยต้ามอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด
ความเป็นมา
ในปัจจุบันองค์ความรู้เกี่ยวกับเรื่องรัฐชาติและปัญหาพรมแดนของประเทศในประชาคมอาเซียน (ASEAN Community) ทั้งในมิติด้านการเมือง สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม ยังคงจำกัดอยู่ในวงวิชาการเป็นส่วนใหญ่ โดยที่ความเป็นจริงแล้วปัญหาเรื่องรัฐชาติและพรมแดนนั้นเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวและมีผลกระทบที่สำคัญต่อผู้คนจำนวนมาก ทั้งผู้ซึ่งมีวิถีชีวิตที่สัมพันธ์และเกี่ยวโยงกับพรมแดนรัฐชาติ และผู้คนในส่วนกลาง
นับตั้งแต่การก่อกำเนิดของรัฐชาติของบรรดาประเทศในประชาคมอาเซียน (ASEAN Community) ที่นำไปสู่การขีดเส้นพรมแดนและแบ่งเขตการปกครองโดยศูนย์กลาง ได้ทำให้พื้นที่จำนวนมากในประชาคมแห่งนี้กลายเป็นชายขอบ เป็นกันชน เป็นพื้นที่ความรุนแรง และเป็นพื้นที่ที่แบ่งแยกผู้คนที่สังกัดชาติพันธุ์เดียวกันให้ออกจากกัน หลายพื้นที่ถูกใช้เป็นเครื่องมือ เป็นชนวนเพื่อสร้างความขัดแย้งและต่อมาก็ถูกพัฒนาให้กลายเป็นเงื่อนไขต่อรองทั้งทางการเมืองและทางเศรษฐกิจทั้งภายในประเทศและระหว่างประเทศ ในหลายกรณีการแก้ไขปัญหาข้อพิพาทเรื่องพรมแดนนั้น จบลงด้วยการใช้ความรุนแรง ซึ่งนอกจากจะขาดทั้งมิติความเข้าใจในลักษณะของพื้นที่นั้นๆและความเข้าใจในภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ของชุมชนในบริเวณดังกล่าวแล้ว ในหลายกรณีปัญหาข้อพิพาทยังมิได้ถูกแก้ไขให้ตรงจุดเพื่อลดความขัดแย้ง แต่ในทางตรงกันข้าม ปัญหาเหล่านั้นกลับถูกเพิกฉาย จนทำให้เรื่องราวต่างๆ ซับซ้อนและยากต่อการแก้ไขเพื่อให้เกิดความพึงพอใจต่อสิ่งที่เรียกว่า “ผลประโยชน์แห่งชาติ”
พื้นที่กว่า 4,523,000 ตารางกิโลกเมตร ประชากรกว่า 568,300,000 คน ในอาณาบริเวณของ 10 ประเทศที่สังกัดประชาคมแห่งนี้ ยังต้องการความเข้าใจที่รอบด้านและทัศนคติที่เป็นบวกที่จะทำให้เกิดทัศนคติที่ว่า ความเป็นประชาคมของภูมิภาคนั้นอยู่ จำต้องอยู่เหนือข้อจำกัดเรื่องพรมแดนของผู้คนที่สังกัดในแต่ละรัฐชาติ และการแก้ไขปัญหาต่างๆจำต้องอาศัยกลไกของความเป็นประชาคมเข้ามาไกล่เกลี่ย
ด้วยเหตุนี้จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ไทยและประเทศต่างๆ ในประชาคมแห่งนี้ จะต้องสร้างองค์ความรู้และเพิ่มเติมความเข้าใจอันดีต่อปัญหาพรมแดนรัฐชาติของประเทศในประชาคมอาเซียน (ASEAN Community) ทั้งนี้ก็เพื่อการนำไปสู่การแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อเสริมสร้างสันติภาพให้บังเกิดขึ้นในประชาคมแห่งนี้ อันเป็นเป้าหมายที่สำคัญยิ่งของปณิธานการสร้างประชาคมอาเซียน (ASEAN Community)
การสัมมนาครั้งนี้ เป็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นจากความร่วมมือในวงวิชาการทั้งภาครัฐและภาคเอกชน โดยความริเริ่มของสถาบัน มูลนิธิ และองค์กรต่างๆ ทางด้านวิชาการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ และ ได้รับความร่วมมือจากมูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย กับ บริษัทโตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด ที่ส่งเสริมและให้การสนับสนุนการศึกษาการวิจัยเกี่ยวกับประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อขยายพรมแดนความรู้และสร้างกระบวนทัศน์ใหม่ทางการศึกษาแก่คนและสังคมไทยให้เป็นสังคมที่อุดมไปด้วยปัญญา ดังพุทธภาษิตที่ว่า “นตถิ ปญญา สมาอาภา” แสงสว่าง เสมอด้วยปัญญา ไม่มี
วัตถุประสงค์
- เพื่อส่งเสริมการศึกษา ค้นคว้า และเผยแพร่ข้อมูลองค์ความรู้เกี่ยวกับปัญหารัฐชาติและพรมแดนในประชาคมอาเซียน (ASEAN Community)ในมิติต่าง ๆ ทางด้านประวัติศาสตร์ สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม
- เพื่อกระตุ้นให้มีการนำเอาความรู้และความเข้าใจที่ได้ ไปปรับใช้ให้เอื้อต่อการสร้างความเข้าใจอันดีระหว่างประเทศไทยกับประเทศเพื่อนบ้านในประชาคมอาเซียน (ASEAN Community)
- เพื่อมุ่งสร้างคุณค่าและองค์ความรู้ความเข้าใจในเรื่องพรมแดนระหว่างประเทศในประชาคมอาเซียน (ASEAN Community)เพื่อเท่าทันต่อการแก้ไขปัญหาและลดความขัดแย้งกัน
ระยะเวลาของการสัมมนา วันศุกร์ที่ 27 พฤศจิกายน 2552
ดาวน์โหลดเอกสารสรุปการสัมนาวิชาการ
รัฐชาติ-พรมแดน : ความขัดแย้งและข้อยุติบนเส้นทางสันติภาพอาเซียน
สารบัญ
หน้า 2-59
หน้า 60-189
หน้า 190-279
หน้า 280-288