สัมมนาประจำปี 2550 120 ปี ความสัมพันธ์การทูตไทย-ญี่ปุ่น : เอเชียตะวันออกกับอุษาคเนย์ (2430-2550)
สัมมนาวิชาการ Symposium
120 ปี ความสัมพันธ์ไทย – ญี่ปุ่น: เอเชียตะวันออกกับอุษาคเนย์ (2430-2550)
120 Anniversary: Thai-Japanese Diplomatic Relations (1887-2007)
ศุกร์/Fri 23 พฤศจิกายน/November 2550/2007
ณ โรงแรม พูลแมน กรุงเทพ คิง เพาเวอร์ ซอยรางน้ำ กรุงเทพฯ
Hotel Pullman Bangkok King Power
หลักการและเหตุผล
สยาม (ประเทศไทย) กับประเทศญี่ปุ่น ได้เปิดความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการระหว่างกันขึ้นเมื่อวันที่ 26 กันยายน พ.ศ.2430 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 และรัชสมัยสมเด็จพระจักรพรรดิเมจิแห่งญี่ปุ่น โดย “หนังสือปฏิญญาณว่าด้วยทางพระราชไมตรีและการค้าขายในระหว่างประเทศสยามกับประเทศญี่ปุ่น” ได้กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของการฟื้นความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศนี้ไว้ว่า เพื่อที่จะให้ความสัมพันธ์ทั้งทางการค้าและวัฒนธรรมที่มีมาอย่างยาวนานในอดีตหรือกว่าหกศตวรรษแล้วนั้น ดำรงอยู่สืบไป ทั้งนี้ การเปิดความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการครั้งใหม่ ระหว่างสยามกับญี่ปุ่นนั้น ก็เป็นการเริ่มความสัมพันธ์ด้วยประเด็นสิทธิสภาพนอกอาณาเขต ในบริบทของกระแสลัทธิล่าอาณานิคม และนโยบายตลาดการค้าเสรี ดังนั้น การเปิดความสัมพันธ์สยาม-ญี่ปุ่น จึงเสมือนเป็นหลักหมายที่สยาม/ไทย ได้เข้าสู่การเป็นส่วนหนึ่งของบริบทการเมืองโลกและบริบทเศรษฐกิจลัทธิ “การค้าเสรี” อย่างแท้จริง จากตะวันตก (สนธิสัญญาเบาว์ริง กับอังกฤษ พ.ศ.2398) จนถึงตะวันออกไกลกับประเทศญี่ปุ่น
ในช่วงแห่งความสัมพันธ์สยาม/ไทย-ญี่ปุ่นที่มีมาถึงปัจจุบันนั้น สยามประเทศไทยได้พัฒนาศักยภาพ กระทั่งสามารถสร้างความเสมอภาคระหว่างประเทศได้สำเร็จเมื่อปี พ.ศ. 2480 จากสนธิสัญญาฉบับใหม่ คือ “สนธิสัญญาทางไมตรีพาณิชย์และการเดินเรือระหว่างสยาม/ไทยกับญี่ปุ่น” กระทั่งมีความสัมพันธ์กันอย่างลึกซึ้งในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง อย่างไรก็ตาม ตลอดเวลากว่าศตวรรษแห่งความสัมพันธ์ระหว่างกัน อาจกล่าวได้ว่า ญี่ปุ่นอยู่ในฐานะประเทศชั้นนำของโลก ทั้งในบริบทลัทธิล่าอาณานิคม บริบทของสงครามโลกครั้งที่สอง บริบทของการเมืองโลกสมัยสงครามเย็น และบริบทพัฒนาการด้านเศรษฐกิจและเทคโนโลยี
ในวาระโอกาสครบรอบ 120 ปีของความสัมพันธ์สยาม/ไทย-ญี่ปุ่นนี้ จึงเป็นวาระพิเศษที่สังคมไทย พึงจะสำรวจและศึกษาทางวิชาการเพื่อสร้างองค์ความรู้ที่เข้มข้น เพื่อประเมินสถานภาพและสร้างความเข้าใจในความสัมพันธ์สยาม/ไทย-ญี่ปุ่นในมิติหลากด้าน ทั้งมิติพัฒนาการภายในของญี่ปุ่นเอง มิติความสัมพันธ์ทางการเมืองและเศรษฐกิจทั้งระดับทวิภาคีและพหุภาคีที่มีต่อสยามประเทศไทย และภูมิภาคอุษาคเนย์ กับประเทศมหาอำนาจโลกทั้งในทวีปอเมริกา ยุโรป และเอเชีย เพื่อที่สังคมไทยจะได้สร้างภูมิทางสังคมความรู้ให้รู้เท่าทันและแสวงหาทางปรับศักยภาพเชิงนโยบายให้ทันต่อความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในยุคโลกานุภิวัตน์
วัตถุประสงค์
- เพื่อส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าทางวิชาการด้านญี่ปุ่นศึกษาและการศึกษาเปรียบเทียบกับมิติในโลกเอเชีย
2.เพื่อส่งเสริมการศึกษาค้นคว้าทางวิชาการด้านความสัมพันธ์ระหว่างสยาม/ไทยและอุษาคเนย์ กับประเทศมหาอำนาจทางการเมืองและเศรษฐกิจทั้งในทวีปเอเชีย (ญี่ปุ่น จีน อินเดีย) ทวีปยุโรปและอเมริกา
3.เพื่อสนับสนุนให้มีการนำเอาความรู้และความเข้าใจจากมิติใหม่ทางวิชาการไปปรับใช้ในกระบวนการเรียนการสอนทุกระดับ ทั้งในระบบการศึกษา และการศึกษาเชิงสาธารณะในสื่อมวลชน และตลาดวิชา
- เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในวาระโอกาสพิเศษฉลองครบรอบความสัมพันธ์สยาม/ไทย-ญี่ปุ่น 120 ปี
ระยะเวลาของการสัมมนา วันศุกร์ที่ 23 พฤศจิกายน 2550
ผู้เข้าร่วมสัมมนา
การสัมมนาทางวิชาการครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะให้ผู้เข้าร่วมสัมมนาได้ทราบองค์ความรู้และทัศนภาพใหม่แล้ว ยังมุ่งหวังที่จะให้มีการเผยแพร่องค์ความรู้และทัศนภาพใหม่ดังกล่าวไปอย่างต่อเนื่องและกว้างขวาง ดังนั้น กลุ่มเป้าหมายของการจัดสัมมนาในครั้งนี้ คือ
1.ครูอาจารย์ในสถาบันการศึกษาทุกระดับ ที่เกี่ยวกับวิชาประเทศเพื่อนบ้านของเรา วิชาทวีปของเรา วิชาญี่ปุ่นศึกษา วิชาจีนศึกษา วิชาเกาหลีศึกษา วิชาอินเดียศึกษา วิชาอุษาคเนย์ศึกษา และบทบาทของมหาอำนาจทางการเมืองและเศรษฐกิจที่มีต่อสยาม/ไทยและภูมิภาคอุษาคเนย์ ทั้งนี้ ครอบคลุมมิติด้านเศรษฐกิจการค้า การเมือง สังคมและวัฒนธรรม
- นักเรียนระดับมัธยมศึกษาและนิสิตนักศึกษาระดับอุดมศึกษา ที่มีบทศึกษาในหัวข้อต่างๆ ข้างต้น
3.ประชาชน พ่อค้า และนักธุรกิจ ตลอดทั้งผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการวางแผนเพื่อให้สยามประเทศไทย พัฒนาอย่างทัดเทียมกับประเทศอารยะ ทั้งด้านการเมืองประชาธิปไตยและเศรษฐกิจสมัยโลกานุวัตน์ และสังคมวัฒนธรรมที่ดำรงสิทธิเสมอภาคและเสรีภาพ
- สื่อมวลชนทุกแขนง
ลงทะเบียนสัมมนาท่านละ 1,500 บาท
(เป็นค่าเอกสารประกอบการสัมมนา อาหารกลางวัน อาหารว่าง)
สถานที่จัดสัมมนา โรงแรม พูลแมน กรุงเทพ คิง เพาเวอร์ ซอยรางน้ำ กรุงเทพฯ
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
- เกิดความตระหนักถึงองค์ความรู้ด้านญี่ปุ่นศึกษา และการศึกษาเปรียบเทียบกับมิติในโลกเอเชียที่ทันสมัยมากยิ่งขึ้น
- เกิดองค์ความรู้ใหม่ที่จะเข้าใจมิติความสัมพันธ์ระหว่างประเทศด้านต่างๆ ภายใต้บริบทอุษาคเนย์ บริบทเอเชีย และบริบทโลกที่ทันสมัยมากยิ่งขึ้น
3.เกิดความตระหนักถึงความสำคัญของการปรับปรุงสถานภาพขององค์ความรู้ที่มีอยู่เดิมในสังคมสยาม/ไทยในทุกระดับการศึกษา อันจะส่งผลให้เยาวชนรุ่นใหม่ของไทยมีองค์ความรู้ใหม่ที่ทันสมัยต่อยุคการแข่งขันโลกานุวัตน์
- เกิดความตระหนักถึงในการส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษาเพื่อสร้างองค์ความรู้ทางวิชาการด้านญี่ปุ่น จีน เกาหลี อินเดีย อุษาคเนย์ และเอเชียศึกษาอื่นๆ ให้มีความทันสมัยตลอดเวลา
ติดต่อสอบถามที่ มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
โทร. 02-424-5768, 02-433-8713 (โทร./โทรสาร)
e-mail: kitsunee_tai@yahoo.com
กำหนดการ
สัมมนาวิชาการ Symposium
120 ปี ความสัมพันธ์ไทย – ญี่ปุ่น: เอเชียตะวันออกกับอุษาคเนย์ (2430-2550)
120 Anniversary: Thai-Japanese Diplomatic Relations (1887-2007)
ศุกร์/Fri 23 พฤศจิกายน/November 2550/2007
ณ โรงแรม พูลแมน กรุงเทพ คิง เพาเวอร์ ซอยรางน้ำ กรุงเทพฯ
Hotel Pullman Bangkok King Power
08:00-09:00 ลงทะเบียน
09:00-09:15 เปิดการสัมมนาโดย พล.ต.อ.เภา สารสิน ประธานมูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย
09:15-09:45 พักรับประทานอาหารว่าง
09:45-10:15 แนะนำหนังสือประจำปี “เอเชียตะวันออกยุคใหม่: จีน ญี่ปุ่น เกาหลี ไต้หวัน”
โดย อ. วรศักดิ์ มหัธโนบล และ ผศ.ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์
10:15-12:00 อภิปราย “มังกร อินทรีย์ เบญจมาส และอุษาคเนย์”
ศ. ผาสุก พงษ์ไพจิตร (เศรษฐ จุฬาฯ)
ดร.จุลชีพ ชินวรรโณ (รัฐ มธ.)
ดร. กิตติ ประเสริฐสุข (รัฐ มธ.)
ดร. พิภพ อุดร (พาณิชย์ มธ). ดำเนินการ
12:00-13:00 พักรับประทานอาหารกลางวัน (ฉายภาพยนตร์ “จากสยามเป็นไทย”)
13:00-14:45 แบ่งห้องสัมมนา
ห้องที่ 1 “ภาพลักษณ์ญี่ปุ่นในสยามประเทศไทย”
ดร.ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ (ศิลป มธ.)
รศ. ฉลอง สุนทราวาณิชย์ (อักษร จุฬาฯ)
อ.นงลักษณ์ ลิ่มศิริ (จปร.)
ดร. วิทยา สุจริตธนารักษ์ (รัฐ จุฬาฯ ) ดำเนินการ
ห้องที่ 2 “หมู่บ้านญี่ปุ่นในอยุธยา : วันวาน วันนี้ วันหน้า”
ดร.ธีรวัต ณ ป้อมเพชร (อักษร จุฬา)
คุณยู มาเอดะ (อาสาสมัครญี่ปุ่น)
คุณสุบงกช ธงทองทิพย์ (พิพิธภัณฑเจ้าสามพระยา)
ผศ.ดวงใจ หล่อธนวณิชย์ (ศิลป์ มธ.) ดำเนินการ
ห้องที่ 3 “ภาพยนตร์อินเดีย – มหาภารตยุทธ” คลิ๊ปภาพยนตร์และ
อภิปราย โดย
คุณวีระ ธีรภัทรานนท์,
คุณไมเคิล ไรท์
อ. ทรงยศ แววหงษ์
14:45-15:15 พัก ชมนิทรรศการและหนังสือ
15:15-17:00 แบ่งห้องสัมมนา
ห้องที่ 1 “เศรษฐกิจไทย – ญี่ปุ่น ลุ่มๆ ดอนๆ”
ดร.สุธี ประสาทเศรษฐ์ (เศรษฐ จุฬา)
ดร.ไชยวัฒน์ ค้ำชู (รัฐ จุฬาฯ)
ดร.ศิริพร วัชชวัลคุ (รัฐ มธ.)
ดร. วีระ สมบูรณ์ (รัฐ จุฬาฯ) ดำเนินการ
ห้องที่ 2 “ภาพยนตร์ไทย: ตำนาน ประวัติศาสตร์ เรื่องจริงหรืออิงนิยาย” คลิ๊ปภาพยนตร์
และอภิปราย โดย อ. กำจร หลุยยะพงศ์ และ ดร. สมสุข หินวิมาน
ห้องที่ 3 “ภาพยนตร์ญี่ปุ่น – ณ วันนี้” คลิ๊ปภาพยนตร์และอภิปราย
โดย รศ.อาทร ฟุ้งธรรมสาร และ คุณทากายูกิ อากิบะ
17:00-18:00 สังสรรค์ รับประทานอาหารว่าง และรับอภินันทนาการหนังสือประจำปีของ 2
มูลนิธิ กับ 1 บริษัท
พิธีกรตลอดงาน อ.สมฤทธิ์ ลือชัย
หมายเหตุ
จัดโดย มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
มูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย
บริษัทโตโยต้ามอเตอร์ ประเทศไทย จำกัด
ดาวน์โหลดเอกสารสรุปการสัมนาวิชาการ
120 ปี ความสัมพันธ์การทูตไทย-ญี่ปุ่น : เอเชียตะวันออกกับอุษาคเนย์ (2430-2550)
หน้า 1-77
หน้า 78-115
หน้า 116-158
หน้า 159-229
หน้า 230-287
หน้า 288-314
